پیش از اسلام، در مناسبات بینقبیلهای برای رفع مشکلات، پیمانهایی به صورت "حلف" و "ولاء" وجود داشت. پیامبر(ص) بیعت را جایگزین نمودکه در اسلام عهدی است الهی بین حاکم و محکوم و مردم ملزمند به تعهد ولو بدون منفعت مادی و نقض آن پیمانشکنی است و سزاوار جزا.
پژوهش پیشرو، درصدد طرح این پرسش است که: بیعت در گفتمان امام علی(ع) چه جایگاهی داشته است؟
باتوجه به تطور بیعت در دوران جاهلیت، زمان پیامبر و عصر خلفای راشدین، در پاسخ میتوان گفت؛ امام علی(ع) به بازشناسی مفاهیم و مصادیق بیعت و احیاء جایگاه آن بسان عهد نبوی پرداخت.
دستاوردهای پژوهش حاکی از آن است که؛ بیعت در اسلام مقولهای است سیاسی و حاکمیتی در همبستگی با عهد الهی، و با نمونههای پیش از اسلام، تنها مشترک لفظی است و نقش مشروعیتبخشی ندارد. ازاینرو، با تحول بیعت در دوران خلفای راشدین، امام علی(ع) از پذیرش بیعت مردمی سرباز زد و سپس با تعیین شروط رهبری الهی برای حکومت، و احیای سنت نبوی آن را پذیرفت.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله: تخصصي تاریخ اسلام دریافت: 1398/4/25 | ویرایش نهایی: 1399/10/14 | پذیرش: 1398/7/8 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1399/7/2 | انتشار: 1399/4/10 | انتشار الکترونیک: 1399/4/10
khezri S A, sharifi asadi Z, razavi S A. The allegiance in the discourse of Imam Ali (as). مطالعات تاریخ اسلام 2020; 12 (45) :93-114 URL: http://journal.pte.ac.ir/article-1-593-fa.html
خضری سید احمدرضا، شریفی اسدی زینب، رضوی سید ابوالفضل. بررسی جایگاه بیعت در گفتمان امام علی(ع). فصلنامه مطالعات تاریخ اسلام. 1399; 12 (45) :93-114