|
بررسی رویکردهای تحلیلیِ تحول فقه و کلام امامیه
در سدههای چهارم و پنجم قمری
|
محمد باصداقت    ، علی بیات* ، احمد بادکوبه |
| دانشیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشکده الهیات دانشگاه تهران، ایران ، abayat@ut.ac.ir |
|
|
چکیده: (654 مشاهده) |
در اندیشۀ فقه و کلام امامی طی سدههای چهارم و پنجم قمری تحولی آشکار پدید آمده و پژوهشگران غالباً با دو رویکرد متفاوت به بررسی این موضوع پرداخته‌اند؛ برخی با رویکرد زمینهگرا، زمینه‌های تاریخی را برجسته کرده و تحول کلام و فقه امامیه در این دوره را متأثر از آن دانستهاند. برخی دیگر با رویکرد ثابتگرا، بر ثبات اندیشه و فکر امامی از دورۀ حضور تا دورۀ مورد نظر تاکید کرده و اندیشۀ امامی آن دوره را صرفاً بسط متون و نصوص پیشین امامیه دانستهاند. در این نوشتار، نخست دو رویکرد یادشده به تفصیل معرفی و نقد شده و این نتیجه به دست آمده است که در تحلیل تحول کلام و فقه امامی در دورۀ زمانی مورد بحث، نه زمینه‌گرایی و نه ثابتگرایی بلکه رویکرد سوم با عنوان پیشنهادی «رویکرد اصل-واقع» که زمینه‌ها و مقتضیات آن دوران و همچنین حفظ اصول و ثابتات کلامی- فقهی مأثور از امامان(ع) را در نظر میگیرد، از اعتبار بیشتری در تبیین موضوع و مسئله برخوردار است.
|
|
| واژه‌های کلیدی: تحول کلام امامیه، تحول فقه امامیه، قرون چهارم و پنجم، زمینه‌گرایی، ثابتگرایی، رویکرد اصل- واقع |
|
|
متن کامل [PDF 997 kb]
(379 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تاریخ اسلام/میان رشته ای
دریافت: 1401/12/14 | ویرایش نهایی: 1402/7/25 | پذیرش: 1402/3/29 | انتشار: 1402/4/10 | انتشار الکترونیک: 1402/4/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
