اندیشهها و کنشهای سیاسی میرزا ابوالمکارم و میرزا ابوطالب زنجانی؛ برگی از مشروطۀ زنجان و ایران
|
عباس قدیمی قیداری* ، حسن رستمی |
دانشیار گروه تاریخ، دانشکدۀ حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران . ، ghadimi.history@gmail.com |
|
چکیده: (1194 مشاهده) |
انقلاب مشروطیت به رغم مطالعات گسترده، در برخی موضوعات از جمله نقش برخی کنشگران سیاسی و عناصر متنفذ محلیِ دور از کانون های مشروطیت، به بررسی بیشتری نیاز دارد. در این راستا دو شخصیت سیاسی زنجانی، میرزا ابوالمکارم و ابوطالب موسوی از جمله کنشگران دورۀ مشروطه به شمار می روند که تاکنون به جز اشاره های کوتاه منابع عمومی، کارنامه شان مورد بررسی قرار نگرفته است. برادران زنجانی با فراز و فرود در مواضع و چرخش های سیاسی، در مقابل دو جریان مشروطه خواهی و ضدّ مشروطه نقشی شایستۀ بررسی ایفا کردند. در این پژوهش با بهره گیری از منابع اصیل، روزنامه ها و اسناد جدید و با استفاده از روش توصیفی-تبیینی به بررسی کارنامه و مواضع سیاسی این دو شخصیت زنجانیِ عصر مشروطه پرداخته شده است. مدعای نگارندگان پژوهش این است که مشروطه خواهی میرزا ابوالمکارم متأثر از ملاحظات و رقابت های طبقاتی با خاندان ها و علمای نوظهور زنجان بود. مواضع ضدّ مشروطۀ میرزا ابوطالب نیز به سبب نزدیکی به دربار، رقابت با علمایی چون بهبهانی و مشروعهخواهی حاصل شد. این مواضع به تثبیت موقعیت میرزا ابوالمکارم در زنجان و قتل میرزا ابوطالب در تهران انجامید.
|
|
واژههای کلیدی: میرزاابوالمکارم، میرزاابوطالب، مشروطیت، زنجان، انجمن ولایتی، رقابتهای سیاسی |
|
متن کامل [PDF 2367 kb]
(920 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تاریخ ایران/ دوره قاجار دریافت: 1400/10/17 | ویرایش نهایی: 1401/9/12 | پذیرش: 1401/6/22 | انتشار: 1401/7/10 | انتشار الکترونیک: 1401/7/10
|
|
|
|