[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
بایگانی مقالات زیر چاپ::
آمارنشریه::
مقالات در دست چاپ::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
..............
مقالات منتشر شده: 429
نرخ پذیرش: 46
نرخ رد: 54
میانگین داوری: 155 روز
میانگین انتشار: 169 روز
..
نماد اعتماد الکترونیک
..
نشانی:
نام صاحب امتیاز: سیدهادی حسینی خامنه
نشانی: تهران- خیابان ولیعصر (عج)- خیابان شهید عباسپور- خیابان برادران- کوچه شهروز شرقی- پلاک 9
تلفن: 88676861
دورنگار: 88676860
..
:: دوره 15، شماره 59 - ( فصلنامه مطالعات تاریخ اسلام 1402 ) ::
جلد 15 شماره 59 صفحات 36-7 برگشت به فهرست نسخه ها
نقد ماهیت و مؤلفه‌های معرفتی دینی و امر سیاست در اندیشۀ عبید زاکانی
حسین به آفرید* ، حسین مفتخری ، حسین محمدی
دانشجوی دکتری، دانشگاه خوارزمی، دانشکده علوم انسانی، گروه تاریخ ، bhahossein5@gmial.com
چکیده:   (333 مشاهده)
هجوم مغولان به ایران سومین تجاوز بزرگ به کشور بود که برای مدتی طولانی بر تمامی امور سیطره یافت. مغولان برخلاف یونانیان و اعراب هیچ ویژگی تمدنی و دینی نداشتند؛ به همین دلیل به شاکلۀ جامعه ایران که سیاست و دیانت بود، آسیب بزرگی وارد ساختند. حکومت در طول تاریخ ایران در کنار دین قرار داشت و شاه در فرهنگ ایرانی حافظ کشور و دین رسمی بود، اما در دورۀ ایلخانان مغول حکومت در اختیار صحراگردانی بود که به سیاست نگاه بدوی داشتند. همچنین آنان برخلاف اعراب مسلمان در پی حاکم کردن دین نبودند. چنین نگاهی موجب شد سیاست و دیانت در ایران به انحطاط دچار شود؛ وضعیتی که در توصیف برخی متون فارسی با ابتذال پیوند می­خورد. این آسیب که ریشه در گذشته و قرن پنچم قمری داشت، با حاکمیت مغولان به وضعیت اسفناکی رسید. ویژگی این آسیب، فقدان خرد در جامعه و به تبع آن در سیاست و دیانت بود. عبید زاکانی یکی از نخبگان ادب و فرهنگ فارسی است که در آثار خود این آسیب منجر به انحطاط و ابتذال را تصویر کرده است. در این مقاله با رویکرد توصیفی-تحلیلی تلاش شده است ویژگی­ها و پیامدهای چنین آسیب و انحطاطی از نگاه عبید زاکانی بررسی شود. یافته­های این مقاله حاکی از آن است که عبید زاکانی را می­توان اندیشمند انحطاط نامید؛ اندیشمندی که نه تنها آسیب را توصیف کرد، بلکه برای آن راه حل دارد. خرد و عدالت راه حل او برای رهایی از انحطاط و ابتذال است. با فقدان این دو مؤلفه، اخلاق جامعه بزرگ‌ترین قربانی است. آنچه عبید تصویر کرده، در دورۀ حاکمیت آل مظفر و از نتایج حملۀ مغول است. درواقع، انحطاط نتیجۀ تجاوز در بلندمدت است.

واژه‌های کلیدی: مغول، عبید زاکانی، ماهیت دین، معرفت دینی، سیاست، عدالت، خرد
متن کامل [PDF 1029 kb]   (46 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تاریخ اسلام/میان رشته ای
دریافت: 1402/7/10 | ویرایش نهایی: 1403/2/8 | پذیرش: 1402/10/16 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1402/12/9 | انتشار: 1403/2/8 | انتشار الکترونیک: 1403/2/8
فهرست منابع
1. ابن بطوطه،ابو عبدالله(1376)سفرنامه ابن بطوطه،ترجمۀ علی محمد موحد،مرکز تحقیقات علوم اسلامی.
2. اسنایدر، تیموتی (1396) استبداد (بیست درس از قرن20)، ترجمۀ پژمان طهرانیان، تهران : نشرنو .
3. افلاطون (1396) جمهوریت، ترجمهء فواد روحانی، تهران : علمی و فرهنگی.
4. بارتولد،و.و،(1352)ترکستان نامه در عهد هجوم مغول،ترجمۀ کریم کشاورز،تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
5. بیهقی، ابوالفضل محمدبن حسین، (1388) تاریخ بیهقی، به کوشش خلیل خطیب رهبر، ج1، تهران: مهتاب-آبفام.
6. حافظ آبرو، شهاب الدین عبدالله (1380) زبده التواریخ، تصحیح و مقدمه سید کمال الدین حاج سید جوادی، ج 1، تهران: سازمان چاپ و انتشارات اسلامی.
7. حافظ، شمس الدین محمد(1388) دیوان اشعار، بر اساس نسخۀ علامه محمد قزوینی و فاسم غنی، تهران: انتشارات زرین و سیمین.
8. حلبی، علی اصغر (1397) زاکانی نامه (در شرح احوال، آثار و نقد افکار عبید زاکانی) تهران: زوار.
9. خواند میر، غیاث الدین بن همام الدین الحسینی (1380) تاریخ حبیب السیر فی اخبار افراد بشر، مقدمۀ جلال الدین همائی، ،ج3، تهران: خیام.
10. دورانت، ویل و آریل(1374) تاریخ تمدن(عصر ولتر)، ترجمۀ سهیل آذری، تهران،انتشارات علمی و فرهنگی.
11. دورانت،ویل وآریل(1372)تاریخ تمدن(یونان باستان)ترجمۀ امیر حسین آریان پور و دیگران،تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
12. روآ، اولیویه (1386) جهل مقدس؛ زمان دین بدون فرهنگ، ترجمۀ عبدالله ناصری طاهری و سمیه سادات طبا طبایی، تهران: مروارید.
13. زاکانی، عبید(1342) کلیات عبید زاکانی، مقدمۀ عباس اقبال و شرح پرویز اتابکی، تهران: زوار .
14. زرکوب شیرازی،ابوالعباس معین الدین احمد(1350)شیراز نامه،به کوشش اسماعیل واعظ جوادی،تهران: بنیادفرهنگ ایران.
15. سروش،عبدالکریم(1376)مدارا و مدیریت،تهران: صراط.
16. طباطبایی،سیدجواد(1401)خواجه نظام الملک طوسی(گفتاری در تداوم فرهنگ ایران،)تهران: مینوی خرد.
17. غنی، قاسم (1399) بحث در آثار، افکار و احوال حافظ، تهران: هرمس .
18. فردوسی، ابوالقاسم (1374) شاهنامه، تصحیح ژول مل، تهران: گلستان کتاب .
19. فروید، زیگموند، روانکاوی آینده یک پندار، ترجمۀ هاشم رضی، تهران :کاوه، [بی تا].
20. کتبی، محمود (1364) تاریخ آل مظفر، به اهتمام عبدالحسین نوائی، تهران: امیرکبیر.
21. ماکیاولی، نیکولو (1366) شهریار، ترجمۀ داریوش آشوری، تهران: پرواز .
22. مستوفی قزوینی،حمدالله،تاریخ گزیده(1387)به اهتمام عبدالحسین نوائی،تهران: امیر کبیر.
23. مولانا،محمد بلخی(1370)مثنوی معنوی،تصحیح رینولد نیکلسون،تهران: نشر سهیل و نشر علم.
24. نظام الملک، ابوعلی حسن طوسی (1372) سیر الملوک(سیاست نامه)، به اهتمام هیوبرت دارک، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
25. نظامی عروضی سمرقندی،احمد بن عمر(1333)چهار مقاله،به کوشش محمد معین،تهران: زوار
26. نظامی گنجه ای،جمال الدین ابومحمد الیاس،هفت پیکر،(1370)تصحیح پژمان بختیاری،تهران: پگاه.
27. هاول، واتسلاف(1398) قدرت بی قدرتان، ترجمۀ احسان کیانی خواه، تهران: نشرنو.
28. • Abu Ali Hasan Ibn Ali Tusi, Nizam al-Mulk (1993). Siyar al-mulûk: Siyāsatnāmeh (The Book of Government: Rules for Kings) due to diligence of Hubert Darke, Tehran: Elmi Farhangi Publishers
29. • Bartold Vladimirovich, Vasily (1973), Turkestan Nameh dar Ahd-e Hojum-e Mogul (Turkestan Down to the Mongol Invasion), Translated by Karim Keshavarz, Tehran: Farhange iran Publishers.
30. • Bayhaqi, Abul-Fazl Muhammad Ibn Husayn (2009).Tarikh-e Beyhaqi (Beyhaqi history), due to the efforts of Ali Khatib Rahbar , Vol.1 . Tehran: Mahtab- Abfam Publishers.
31. • D. Snyder, Timothy (2017). Estebdad, Bist Dars az Gharn-e Bist (On Tyranny: Twenty Lessons From Twentieth Century). Tehran: Now Publishers.
32. • Durant , William and Ariel (1995). Tarikh-e Tamadon, Asre volter (The story Of Civilization: The Age Of Voltaire), Translated by Soheyl Azari. Tehran: Elmi Farhangi Publishers.
33. • Durant , William and Ariel (1995). Tarikh-e Tamadon, Yunane Bastan (The story Of Civilization: The Ancient Greece), Translated by AmirHossein Arianpour et al. Tehran: Elmi Farhangi Publishers.
34. • Freund, Julien (2005). Siyasat Chist (L'Essence du politique :The Essence of Politics) Transalted by Abd Al-Vahab Vahedi. Tehran: Agah Publishers.
35. • Freud, Sigmund [n.d.] no date of Publication. Ravankavi Ayande-ye Yek Pendar ( Die Zukunft einer Illusion: The Future of an Illusion ) Transalted by Hāšim Raḍī (Hashem Razi) . Tehran: Kaveh Publishers.
36. • Ferdowsi Tusi, Abul-Qâsem (1995). The Shahnameh, Amendment by Julius von Mohl. Tehran: Golestan-e Ketab Publishers.
37. • Ghani, Ghasem (2020). Bahs dar Asar ,Afkar va Ahval-e Hafez (Description of biography , work and thoughts of Hafez). Tehran : Hermes Publishers.
38. • Hafiz-e Abru, Shahab Al-din Abdallah (2001). Zubdat al- Tawarikh (The resultant of history), Proofreading and Introduction by Sayyad Kamal Al-din Haj Sayyad Javadi , Vol.1. Tehran: Islamic Printing and Publishing Organization.
39. • Hafez, Shahab Al- din Mohammad (2009). Diwan-e She'r ha (Diwan of poems), based on the written version by Allameh Qazvini and Ghasem Ghani. Tehran: Zarin and Simin Publishers.
40. • Halabi, Ali Asghar (2018). Zakani Nameh (Description of Biography , Work and Criticism of Ubayd Zakani's Thoughts) . Tehran : Zavar Publishers.
41. • Havel, Václav (2019). Ghodrat-e Bi Ghodratan (The Power of the Powerless) Translated by Ehsan Kiani Khah .Tehran: Nashr-e now (Now Publishers ).
42. • Hamdallah Mustawfi Qazvini(2008) , Gozideh history Tarikh-e Gozideh due to the efforts of adbolhossin navaei, Tehran, amirkabir Publishers.
43. • Jalāl al-Dīn Muḥammad Rūmī (1991) Maṭnawīye Ma'nawī, due to the efforts of Rynold Alleyne Nichelson, Tehran, Soheil and Elm Publishers.
44. • Katbi, Mahmood (1985). Tarikh-e Al-Moazfar (History of Al-Moazfar) due to diligence of Abdolhossein Navaei. Tehran: Amir Kabir Publishers.
45. • Khvandamir, Ghiyath al-Din Muhammad (2001). Habib al-siyar fi akhbar afrad al-bashar (Comprehensive history of mankind from Adam till 930 AH), Introduction by Jalaluddin Homaei, Vol.III . Tehran: Khayam Publishers.
46. • Machiavelli ,Niccolò (1987). Shahriyar (The Prince) Translated by Dariush Ashoori. Tehran: Parvaz Publishers.
47. • Nizamī-i Arūzī-i Samarqandī (1954) ,Chahar Maqala , Four Discourses, due to the efforts of Mohammad Moin , Tehran , Zavar Publishers.
48. • Nizami Ganjavi (1991)Haft Peykar The Seven Beauties, Proofreading by Pejaman Bakhtiari, Tehran, Pegah Publishers.
49. • Plato (2017). Jomhoriyat (The Republic),Translated by Fuad Rouhani. Tehran: Elimi Farhangi Publishersgah-e Moaasar Publishers.
50. • Roy , Olivier (2007). Jahl-e Moghadas ; Zaman-e Din-e Bedoon-e Farhang (Holy Ignorance : When Religion and Culture Part Ways), Translated by Abdoallah Nasseri Taheri and Somaye Sadat Tabatabaei . Tehran: Morvarid Publishers.
51. • Soroush, Abdolkarim (1997).Modara va Modiriyat (Tolerance andGovernance).Tehran:Serat Publishers
52. • Tabatabai Seyyed Javad (2004) Zavakl-e Andishe- ye Siyasi ,Decline of Political Thought in Iran, Tehran, Kavir Publishers.
53. • Tabatabai Seyyed Javad (2007) Dibache - I bar Enhetat-e Iran ,On Iran: An Introduction to the Theory of Decline of Iran , Tehran, negah-e moaser publishers.
54. • Tabatabai Seyyed Javad (2006) ,Daramadi bar Tarikh-e Andisheye Siasy dar Iran , Introduction to the History of Political Thought in Iran, Tehran, Kavir Publishers.
55. • Zakani, Ubayd (1963). Kolliyat-e Ubayd (Diwan of poems), Introduction by Abbas Eqbal Ashtiani and Description by Parviz Atabaki, , Tehran, Zavar Publishers.
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Behafarid H, moftakhari H, Mohammadi H. Critique of the Nature and Epistemic Components of Religion and Politics in the Intellectual System of Obeid Zakani. مطالعات تاریخ اسلام 2024; 15 (59) :7-36
URL: http://journal.pte.ac.ir/article-1-1092-fa.html

به آفرید حسین، مفتخری حسین، محمدی حسین. نقد ماهیت و مؤلفه‌های معرفتی دینی و امر سیاست در اندیشۀ عبید زاکانی. فصلنامه مطالعات تاریخ اسلام. 1402; 15 (59) :7-36

URL: http://journal.pte.ac.ir/article-1-1092-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 15، شماره 59 - ( فصلنامه مطالعات تاریخ اسلام 1402 ) برگشت به فهرست نسخه ها
پژوهشكده تاريخ اسلام، فصلنامه مطالعات تاریخ اسلام A Quarterly Journal of Historical Studies of Islam
Persian site map - English site map - Created in 0.06 seconds with 42 queries by YEKTAWEB 4657