تصویری که از ساختار حکومتی نظامهای سلطنتی ایران در بخش عمدهای از رسالات و بررسیهای تاریخی وجود دارد، سیمای یک «نظام سلطنتی سلسلهمراتبی مطلقه» است که همه چیز در آن در نهایت از تصمیماتِ شخصی فرد حاکم سرچشمه میگیرد. با وجود این، در میان اسناد و متون تاریخی با شواهد متعددی دال بر وجود نهادهای مشورتی و یا آداب و سنن مشورت روبهرو میشویم که تصویر دیگری از نظام تصمیمگیری در دربارهای ایرانی ارائه میدهد. یکی از این نهادهای مشورتی که در دستورنامههای آداب درباری موجود در دربار صفوی به صراحت از آن یاد شده و حتی تشکیل جلسات آن با آداب و تشریفات بهخصوصی همراه بوده، «مجمع امرای جانقی» است. در این مقاله نخست به پیشینه تاریخی سنت «جانقی» در دوره صفوی و چگونگی شکلگیری آن پرداخته شده و پس از ارائه توصیف کوتاهی از ساختار، ارکان و حوزه اختیارات «مجمع امرای جانقی»، آداب برگزاری جلسات این مجمع با توجه به گزارشهای موجود در دستورنامههای آداب درباری به جای مانده از دوره صفوی، مورد بررسی قرار گرفته است.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله: عمومى دریافت: 1399/10/28 | ویرایش نهایی: 1400/10/30 | پذیرش: 1400/1/23 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1400/3/29 | انتشار: 1400/7/19 | انتشار الکترونیک: 1400/7/19
Mashhadi Rafi A. Background and Rules of Procedure of “Janāqi” Among the Senior Officials of the Safavid Royal Court. مطالعات تاریخ اسلام 2021; 13 (49) :123-138 URL: http://journal.pte.ac.ir/article-1-793-fa.html
مشهدی رفیع علی. آداب جانقی در آینه متون دستورنامههای درباری دوره صفوی. فصلنامه مطالعات تاریخ اسلام. 1400; 13 (49) :123-138