دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. ، n_zeilabi@sbu.ac.ir
چکیده: (2301 مشاهده)
جامعۀ علویان مصر قبل از استقرار فاطمیان اقلیتی قابل توجه بوده است. این پژوهش در پی پاسخ دادن به این پرسش است که علویان براثر چه زمینهها، عوامل و انگیزههایی از شهرهای مختلف جهان اسلام به مصر مهاجرت کرده و از بدو سکونت تا نیمۀ سده چهارم، چه تحولات سیاسی و اجتماعی را از سر گذراندهاند و سیاستهای متقابل میان ایشان و طبقۀ حاکم تابع چه اهداف و انگیزههایی بوده است؟ از پردازش دادهها چنین برمیآید که پیش از استقرار فاطمیان، سیاست والیان در قبال علویان، غیر مذهبی و عمدتا بر اقتضائات سیاسی، اجتماعی و سنتهایی عرفی استوار بوده است، چنانکه بر خلاف تلقی رایج، علویان نیز جامعهای یکپارچه با اهداف مذهبی، قومی یا سیاسی مشخص نبودهاند: حسنیان بیش از خویشان حسینی و جعفری اهل تعامل و سازگاری سیاسی بودند و در دورههای مختلف والیان اموی و عباسی، زیر پوشش تقی مترصد فرصتهای همکاری و سازش با دستگاه حاکم بودند، چندانکه توانستند ضمن انتفاع سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، در زمان مقتضی زمینۀ پیروزی خویشان فاطمی خود را نیز فراهم آورند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله: تخصصي تاریخ اسلام دریافت: 1399/3/18 | ویرایش نهایی: 1400/3/8 | پذیرش: 1399/6/4 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1399/10/7 | انتشار: 1399/7/10 | انتشار الکترونیک: 1399/7/10