ورود مدرنیته به جهان اعراب، فرآیند مدرنیزاسیون و تقابل اسلام و بهویژه اعراب با این فرآیند، موجب تحولاتی در سطوح متعدد اجتماعی و سیاسی گردید. امید به تشکیل دولتهای مستقل و قدرتمند عربی با بنیانهای دولت ـ ملت مدرن، موجب گردید تا جنبشهای استقلالخواهی و اقتدارطلبانه در میان دول عرب همانند مصر، عراق، سوریه و در سطوحی دیگر لیبی و الجزایر و غیره بهسرعت رشد کند. جنبشهای پانعربیستی در این ممالک با پیروی از ریشههای ایدئولوژیکی عربی ـ اسلامی و در عین حال تاریخی جهان اسلام باعث شد کشورهای عربی بهسرعت از خاورمیانه تا شمال آفریقا استقلال یابند. این جنبشها تا شکلگیری بهار عربی در سال 2011 به استقلال و اقتدار خود افزودند. بهار عربی نگرشی هستیشناختی از نوعی دیگر را موجب شد و به سرعت طی چندماه، بیشتر کشورهای عربی را در بر گرفت. فرض اصلی این پژوهش، بیان تفاوت هستیشناختی این دو جنبش (پانعربی و بهار عربی) است. با توجه به نوع مطالبات، جایگاه مبارزه و سطوح آن و شعارها و دستاوردهای این دو جنبش؛ میتوان به تمایز هستیشناختی آنها پی برد. در این پژوهش سعی میشود با بهکارگیری نظریات جامعهشناسی سیاسی به بررسی هستیشناسی این دو جنبش و در نهایت تفاوتهای بنیادین آنها پرداخته شود.
Mohammadpur A. Exploring Ontological Differences between Pan – Arabism and Arab Spring Movements. مطالعات تاریخ اسلام 2013; 5 (18) :173-198 URL: http://journal.pte.ac.ir/article-1-285-fa.html
محمدپور احمد. تفاوتهای هستیشناختی جنبشهای پانعربیستی و بهار عربی. فصلنامه مطالعات تاریخ اسلام. 1392; 5 (18) :173-198