عباسیان در مسیر کسب خلافت، با گروههای مختلف به ویژه علویان همکاری داشتند اما بعد از کسب قدرت، آنها را در موضوع شایستگی خلافت، رقیب خود پنداشتند. قرابت نسبی به پیامبر یکی از مهمترین دستاویزهای عباسیان برای اثبات شایستگی خود برای کسب قدرت بود، اما علویان نیز در این زمینه با تاکید بر نسبت خود با دختر پیامبر، این ادعای عباسیان را به چالش میکشیدند. در مقابل، عباسیان با مساله اسلام آوردن عباس عموی پیامبر و مشارکت او با سپاه قریش در برابر پیامبر در جریان جنگ بدر مواجه بودند. از این رو تلاش کردند تا با تدوین و نقل اخبار تاریخی درباره نیاکان خود، چهره مطلوبی از آنها ارائه دهند. از آن جمله، علی بن عبدالله بن عباس است که عباسیان تلاش کردند چهره ای تطهیر شده از وی در روایتهای تاریخی ارائه دهند. رقابتهای علویان و عباسیان نقش مهمی در برساخت روایتها درباره علی بن عبدالله داشت و این روایتها بیش از آنکه ماهیت تاریخی داشته باشد، تثبیت مشروعیت عباسیان را دنبال می کند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله: تاریخ اسلام/ عباسیان دریافت: 1403/4/11 | ویرایش نهایی: 1403/7/3 | پذیرش: 1403/6/17 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1403/7/3