|
سنخ‌شناسی جریان نومعتزلیان در شمال آفریقا
براساس روش قصدگرای اسکینر
|
راضیه افشاری فر    ، فاطمه جان احمدی* |
| استاد گروه تاریخ، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران ، f.janahmadi@modares.ac.ir |
|
|
چکیده: (1342 مشاهده) |
جامعۀ اسلامی پس از مواجهه با مدرنیته، تحولات مهمی را تجربه کرد که شکل‌گیری انواع جریان‌های فکری نمونه‌ای از آن است. از جریان‌های مهم اسلامی که بر پایۀ مفاهیمی چون عقل‌گرایی و انسان‌گرایی شکل گرفت و به‌تدریج گسترش یافت، اعتزال نو است. اگرچه این جریان در جهان اسلام ریشه دواند، اما شاخۀ نواعتزالی‌های شمال آفریقا تنوع و تکثّر قابل توجهی پیدا کرد و شاخه‌های وابسته به آن دارای اصول فکری مختص به خود شدند. پژوهش حاضر درصدد است گونه‌های فکری نومعتزلیان شمال آفریقا را با کاربست روش قصدگرای اسکینر احصا کند و به بازنمایی زمینه‌های گفتمانی پدیدآوردندۀ آن بپردازد تا چارچوب‌های فکری گونه‌های نومعتزلی در آن حوزه جغرافیایی را تبیین کند. بررسی آثار نومعتزلیان نشان میدهد که سنخ‌های فکری نومعتزلی در شمال آفریقا از مقتضیات عصری و جغرافیایی، ساختارهای سیاسی و فضای فکری خود متأثر بودند و مطابق با تفاوت‌های ماهوی همچون تنوع بافت فکری و تعدد چارچوب معرفتی مشخص قابل تقسیم‌اند.
|
|
| واژه‌های کلیدی: نومعتزلیان، شمال آفریقا، استعمار، عقل‌گرایی، جهان اسلام |
|
|
متن کامل [PDF 1009 kb]
(498 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي تاریخ اسلام
دریافت: 1401/11/3 | ویرایش نهایی: 1402/7/23 | پذیرش: 1402/5/11 | انتشار: 1402/4/10 | انتشار الکترونیک: 1402/4/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
