|
شهر کهن قصرشیرین؛ بازشناسی ساختار کالبدی و جایگاه تاریخی و ارتباطی آن در دوران ساسانی و اسلامی
|
یداله حیدری باباکمال*   |
| دانشگاه هنر اسلامی تبریز ، yadolah.heydari@gmail.com |
|
|
چکیده: (597 مشاهده) |
چکیده
قصرشیرین در اواخر دوره ساسانی با مجموعه‌ای مهم از بناهای سلطنتی، مذهبی، عام‌المنفعه و تدافعی شکل می‌گیرد. در کنار کارکرد ارتباطی و تجاری قصرشیرین، شناخت عوامل شکل‌دهنده به شهر و بررسی ویژگی‌های آنها در دوره ساسانی و اسلامی اهمیت می‌یابد. بنابراین مسئله اصلی پژوهش، مطالعه ساختار فضایی شهر قصرشیرین در دوره ساسانی، تداوم حیات آن در دوران اسلامی و بررسی عوامل مؤثر در پویایی شهر از اواخر دوره ساسانی تا دوره قاجار است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که ساختار کالبدی شهر در دوره اسلامی از الگوی سازمان یافته شهرهای ساسانی تبعیت می‌کند. عناصر سازنده شهر شامل ارگ سلطنتی، آتشکده، محل رسمی و اداری، خندق؟ و برج و بارو بوده که با تغییراتی در دوران اسلامی تداوم می‌یابند. در قرون متأخر اسلامی حیات شهر تحت تأثیر چالش‌های دولت‌های صفوی و قاجار با دولت عثمانی قرار گرفت که در آن «عتبات عالیات» و مسیر منتهی به آن عنصر اصلی مناسبات بین دو کشور محسوب می‌شد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: قصرشیرین، جاده خراسان بزرگ، ساختار کالبدی، دوره ساسانی، دولت‌های عثمانی و قاجار، روابط سیاسی ـ تجاری. |
|
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تاریخ تمدن اسلامی
دریافت: 1403/7/9 | ویرایش نهایی: 1404/1/8 | پذیرش: 1403/12/1 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1404/1/8
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
