|
تحریر فارسی تقویم الادویه علایی مغربی و متون موازی آن
|
هدی اویارحسین    ، یونس کرامتی* |
| پژوهشکدۀ تاریخ علم-دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران ، ykaramati@ut.ac.ir |
|
|
چکیده: (1035 مشاهده) |
رسالۀ نخست مجموعۀ 2743 کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی -که فهرست‌نگاران آن را اثری از حبیش تفلیسی انگاشته‌اند- تحریری فارسی از جدول‌های داروشناسی تقویم الادویه علایی مغربی (ح 550ق) است که محرر علاوه بر افزودن سطری به جدول‌ها برای یادکرد نامداروهای هندی، چند مدخل جدید و نکاتی پرشمار به مدخل‌های دیگر افزوده است. مقایسۀ افزوده‌ها با منابع داروشناسی دورۀ اسلامی، نشان از آن دارد که محرر قطعات بسیاری را از اختیارات بدیعی (تألیف 770ق) بی‌یادکرد مأخذ وام گرفته و از منابعی دیگر نیز بهره برده است. از این رو و البته با توجه به قدمت نسخه، می‌توان روزگار احتمالی فعالیت محرر را به نیمۀ دوم سدۀ نُهم تا نیمۀ نخست سدۀ دهم قمری محدود کرد. چنین می‌نماید که دست‌نویس 2231 کتابخانۀ دیوان هند نیز نسخه‌ای دیگر از این تحریر باشد. پس برای ویراست انتقادی این تحریر کم‌نسخه، باید از اصل عربی (در تصحیح بخش‌های مترجَم)، منابع مترجم و به‌ویژه اختیارات بدیعی (در مطالب افزوده) و شماری از آثار فارسی دربردارندۀ نامداروهای هندی (در تصحیح نام‌های هندی) به عنوان متون موازی بهره برد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: علایی مغربی، تقویم الادویه، المُنْجِح فی التداوی من جمیع صنوف الأمراض و الشکاوی، حاجی زین‌العطار شیرازی، اختیارات بدیعی، نام‌داروی هندی، متون موازی |
|
|
متن کامل [PDF 1568 kb]
(845 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تاریخ تمدن اسلامی
دریافت: 1401/1/29 | ویرایش نهایی: 1401/7/18 | پذیرش: 1401/4/10 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1401/3/24 | انتشار: 1401/6/23 | انتشار الکترونیک: 1401/6/23
|
|
|
|
|
|
