نقش قاجاریه در اوجگیری حکمت صدرایی پس از فترتی دویستساله
|
غلامحسین خدری* |
دانشیار گروه فلسفه، کلام و عرفان اسلامی دانشگاه پیام نور، واحد تهران جنوب، تهران، ایران. ، gh.khedri@jonoub.tpnu.ac.ir |
|
چکیده: (636 مشاهده) |
تثبیت جریان غالب حکمت متعالیه پس از گذشت چهار سده، مرهون حکیمانی است که در بستر شرایط سیاسی و اجتماعی قاجاریه توانستند زوایای روشن و تاریک این مکتب جامع بر قرآن و برهان از یک سو و کلام و عرفان از سوی دیگر را رقم بزنند. این رهاورد محصول کوشش فلسفی متفکرانی چون ملا علی نوری خلف بیدآبادی بزرگترین اعجوبۀ مدرس معارف حکمی و دانشهای عقلی است که با گذر از یک دورۀ فترت دویستساله توانست ابعاد و زوایای متعدد شاهکار حکمی تشیع را در بستر مکتب فلسفی اصفهان مکشوف کند و در ادامه نیز با فراهم شدن موقعیتهای مناسب و شایستۀ این جریان حکمی، در قالب مکتبهای فلسفی سبزوار، تهران و غیره به شکوفایی برسد.
به روش تحلیل تاریخی، نقشآفرینی روحانیت شیعه، حمایت و علاقۀ شاهان قاجار از نشر معارف عقلی و فراهم شدن بستر فرهنگی-سیاسی در این برهه همچنین آشنایی با دوران خرد بنیان غرب مدرن موجب گشتند تا بارقههای درخشان این مکتب حکمی پس از یک دوره توقف، توسط حکیمان متاله نسلی پس از نسل، به بلوغ و بالندگی برسد .
|
|
واژههای کلیدی: حکمت متعالیه، فترت، شرایط اجتماعی – سیاسی، ملاعلی نوری، بیدآبادی، قاجاریه، دوران مدرن |
|
متن کامل [PDF 610 kb]
(342 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تاریخ تمدن اسلامی دریافت: 1400/12/12 | ویرایش نهایی: 1401/9/12 | پذیرش: 1401/6/10 | انتشار: 1401/7/10 | انتشار الکترونیک: 1401/7/10
|
|
|
|