دانشگاه لرستان گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرمآباد، ایران ، Savagheb.j@lu.ac.ir
چکیده: (1388 مشاهده)
موقعیت جغرافیایی امارت ذوالقدر (740-928ق/ 1339-1521م) که در محدودهای میان قلمرو عثمانی و صفوی قرار گرفته بود، سبب شد تحت تأثیر شرایط سیاسی این دو حکومت باشد. حکومت ذوالقدر که برای بقای خویش در پی یافتن متحد و پیوستن به حکومت مقتدرتر بود، سیاست متناقضی را در ارتباط با حکومتهای صفوی و عثمانی در پیش گرفت. ذوالقدرها در آغاز تشکیل حکومت صفویه حامی و مطیع شاهاسماعیل اول (907-930ق/ 1501-1524م) بودند؛ سپس از دشمن او مرادبیگ آققویونلو (905-914ق/ 1500- 1508م) حمایت کردند. همین تغییر سیاست زمینهساز حملۀ شاهاسماعیل و تضعیف حکومت ذوالقدر گردید. از سوی دیگر، حاکم ذوالقدر نسبت به حکومت عثمانی نیز راه نفاق را در پیش گرفت. سلطان سلیم اول (918-926ق/ 1512-1520م) که شاهد کارشکنیهای مداوم علاءالدوله ذوالقدر (884-921ق/ 1479-1515م) نسبت به عثمانی بود، از ضعف این حکومت استفاده کرد و با حمله به ذوالقدر، این دولت را شکست داد و قلمرو آن را تصرف کرد. در این مقاله، هدف بررسی تأثیر کشاکش ذوالقدرها با دو حکومت صفویه و عثمانی بر فرایند فروپاشی امارت ذوالقدر، با رویکرد توصیفی-تحلیلی است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که درگیریهای شاهاسماعیل صفوی با علاءالدوله ذوالقدر و ضرباتی که بر او وارد ساخت، بنیان قدرت حکومت ذوالقدر را چنان ناپایدار کرد که برافتادن آن را در حملۀ عثمانی به این امارت هموار کرد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله: ایران دوره صفوی دریافت: 1401/7/26 | ویرایش نهایی: 1402/4/20 | پذیرش: 1401/12/15 | انتشار: 1402/1/15 | انتشار الکترونیک: 1402/1/15
Kazemi Z, Savagheb J, Sadeghi M A, Nazari D, Shahrokhi S A. Alā-al-dawlah Dulghadϊr's Conflicts with the Safavid and Ottoman Governments and its Consequences on the Fall of the Dulghadϊr Emirate. مطالعات تاریخ اسلام 2023; 15 (56) :111-146 URL: http://journal.pte.ac.ir/article-1-1009-fa.html
کاظمی ظریفه، ثواقب جهانبخش، صادقی مقصودعلی، نظری داریوش، شاهرخی سید علاالدین. کشمکشهای علاءالدوله ذوالقدر با حکومتهای صفویه و عثمانی
و پیامد آن بر فروپاشی امیرنشین ذوالقدر. فصلنامه مطالعات تاریخ اسلام. 1402; 15 (56) :111-146