RT - Journal Article T1 - Deilami’s Mysticism and Transition of Mystic Thoughts from an Ascetic to a Passionate Approach JF - pte-journal YR - 2018 JO - pte-journal VO - 9 IS - 35 UR - http://journal.pte.ac.ir/article-1-379-fa.html SP - 153 EP - 182 K1 - Abulhasan Deilami K1 - divine love K1 - Atf Al-Alf Al-ma’aluf alallm al-Ma’atuf K1 - ascetic mysticism K1 - passionate mysticism K1 - Ibn Khafif Shirazi AB - تصوف عاشقانه در فرایند تکامل جریان کلی تصوف در اعتراض به زهد خالص و صوفیان زاهدنما به‌وجود آمد و در فرایند شکل‌گیری و گسترش خود از رابعه تا دیلمی با فراز و فرود روبه‌رو بود. اعدام حلاج ضربه مهمی بر پیکر جریان عرفان عاشقانه بود. اما مانع از پیگیری پیروانش از گسترش جریان تصوف نشد. دیلمی با نگارش عطف الالف المألوف علی اللام المعطوف گام مهمی در نظام‌مندی سنت عشق الهی برداشت. این مقاله به دنبال تبیین این مسئله است که تفکر دیلمی در فرایند تکامل عرفان عاشقانه و گذر تصوف از رویکرد زاهدانه به عاشقانه چه نقشی داشت؟ فرض این است که او با گردآوری سنت شفاهی، کتبی و نظام‌مند کردن عرفان عشق‌محور در تقریب عشق الهی و دنیایی کوشید. او نظریه عشق انسانی و الهی مدونی مطرح ساخت و عشق دنیایی را در طول عشق الهی مطرح کرد. می‌توان نظریه‌پردازی او را برون‌رفت از گسیختگی اخلاقی و اجتماعی سده چهارم و پنجم قمری تلقی کرد. LA eng UL http://journal.pte.ac.ir/article-1-379-fa.html M3 ER -