تأثیر خطبههای معاویه بر ایجاد انسجام لشگر شام در جریان نبرد صفین بر اساس رویکرد گفتمانی نورمن فرکلاف
|
سمیه بخشی زاده ، سید علاءالدین شاهرخی* ، مجتبی گراوند ، داریوش نظری ، علی محمد ولوی |
دانشگاه لرستان ، shahrokhi.a@lu.ac.ir |
|
چکیده: (1148 مشاهده) |
نبرد صفین در صفر سال ۳۷ق. در سرزمین صفین که در ناحیۀ غرب عراق بین رقه و بالس قرار دارد، میان امام علی(ع) در رأس سپاه کوفه و معاویۀبن ابوسفیان به همراهی مردم شام به وقوع پیوست. یکی از نکات جالب توجه در این نبرد که تاکنون به لحاظ علمی چندان مورد بررسی قرار نگرفته، بحث یکدستی و هماهنگی سپاه شام در این نبرد است؛ امری که امام(ع) در خطبه 25 نهجالبلاغه، هنگام وصف سپاهیان شام به آن اشاره کرده و بیشتر منابع تاریخی نیز به آن اذعان کردهاند. نگارندگان پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی، به عنوان رویکردی بینرشتهای علوم اجتماعی که رابطۀ بین زبان، قدرت، ایدئولوژی و گفتمان را مورد بررسی قرار میدهد، درصدد بررسی تأثیر سخنان معاویه بر این اتحاد و هماهنگی بودهاند. بر همین اساس، با استفاده از رویکرد نورمن فرکلاف با روش تحلیل گفتمان انتقادی به بررسی سخنرانیهای معاویه در خلال نبرد صفین و در میان شامیان پرداخته و آنها را در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین مورد بررسی قرار دادهاند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان دهندۀ بهرهبرداری توأمان معاویه از سنت و دین برای تولید عوامل انگیزشی و وحدتآفرین در میان مردم شام طی نبرد صفین است. |
|
واژههای کلیدی: نبرد صفین، امام علی(ع)، معاویه، تحلیل گفتمان، سنت، دین. |
|
متن کامل [PDF 779 kb]
(312 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي تاریخ اسلام دریافت: 1399/11/7 | ویرایش نهایی: 1401/1/31 | پذیرش: 1400/4/20 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1400/5/12 | انتشار: 1400/10/6 | انتشار الکترونیک: 1400/10/6
|
|
|
|