بازشناسی منطق عملی اندیشه روشنفکران ماوراءالنهری (مطالعه موردی؛ تفکر سیاسی احمد دانش بخارائی)
|
فهیمه ابراهیمی* |
علامه طباطبایی ، sfahimeebrahimi@gmail.com |
|
چکیده: (1806 مشاهده) |
روشنفکران ماوراءالنهری موسوم به «جدیدیان»، شالوده و بنیان فکری خود را بر آراء و آثار احمد دانش بخارائی، استوار ساخته و او را پدر جریان ترقی پروری در این سرزمین می خواندند. در این نوشتار به منظور بازشناسی منطق عملی اندیشه آنها با بهره گیری از جستار روشی چهار مرحله ای توماس اسپریگنز (مشاهده بحران، تشخیص درد، جامعه آرمانی، راه درمان)، که بر فرایند شکل گیری اندیشه متفکر سیاسی(نه صرفاً خودِ اندیشه) تمرکز دارد این سوال را پی گرفتیم که« اندیشه سیاسی احمد دانش طی چه فرایندی بر مدار روشنفکری قرار گرفت و کنش او در این ساحت چگونه بود؟»مدعا و پاسخ آغازین این است که« تعلق دانش به عنوان یک اندیشمند با فراست به زیست بومی در آستانه انحطاط و برخورد تجربیاتش باتکاپوهای اندیشمندان تاتار، اشغالگری روسها در ماوراءالنهر و شکوه سرزمین آنها، در نهایت موجب شد تا آراء ترقی خواهانه او تکامل یافته و با ابتناء به آن، ضمن تحلیل علل بی نظمی در جامعه، راهکاری را برای برون رفت از آن عرضه نماید».
|
|
واژههای کلیدی: ماوراءالنهر، احمد دانش، روشنفکری، اسپریگنز، بخارا |
|
متن کامل [PDF 522 kb]
(901 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي تاریخ اسلام دریافت: 1398/8/1 | ویرایش نهایی: 1399/7/2 | پذیرش: 1399/1/30 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1399/7/2 | انتشار: 1399/4/10 | انتشار الکترونیک: 1399/4/10
|
|
|
|