:: دوره 10، شماره 37 - ( مطالعات تاریخ اسلام 1397 ) ::
جلد 10 شماره 37 صفحات 192-155 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی تحرک اجتماعی و شایسته‌سالاری در دوره صفویه (با تکیه بر نهاد وزارت)
ساسان طهماسبی*
گروه تاریخ ، Sasantahmasbi@pnu.ac.ir
چکیده:   (2262 مشاهده)
تجربه، خانواده، استعداد، رابطه و حمایت از صفویه مهم‌ترین عوامل دستیابی به منصب وزارت اعظم در دوره صفوی بود. نقش خانواده از سایر عوامل مهم‌تر بود. زیرا بخش اعظم وزرای این دوره از اقشار بالای جامعه برخاسته بودند و موقعیت خانوادگی سایر عوامل را تحت تأثیر قرار می‌داد. وزرایی که به دلیل برخورداری از تجربه و استعداد انتخاب می‌شدند، عمدتاً اشخاصی توانا و شایسته بودند، اما بخش قابل‌توجهی از وزرا با اتکا به پایگاه خانوادگی و روابطشان با امرا و درباریان به منصب وزارت دست پیدا می‌کردند و فاقد شایستگی کافی بودند. این پژوهش بر آن است تا با استفاده از روش تاریخی و نظریه‌های جامعه‌شناسی میزان تحرک اجتماعی و شایسته‌سالاری در دوره صفوی را مورد ارزیابی قرار دهد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد هرچند جامعه دوره صفوی انعطاف‌پذیر بود، علی‌رغم تصور رایج به‌اندازه کافی شایسته‌سالار نبود. موانع زیادی در مسیر شایسته‌سالاری وجود داشت. نیمی از سی وزیر این دوره از شایستگی کافی برخوردار نبودند و تنها هشت تن از آنها به معنی واقعی کلمه شایسته بودند.
 
واژه‌های کلیدی: صفویه، وزارت، تحرک اجتماعی، شایسته‌سالاری
متن کامل [PDF 444 kb]   (1726 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي تاریخ اسلام
دریافت: 1396/9/25 | پذیرش: 1397/3/16 | انتشار: 1397/6/24 | انتشار الکترونیک: 1397/6/24


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 10، شماره 37 - ( مطالعات تاریخ اسلام 1397 ) برگشت به فهرست نسخه ها