عباسیان و بهکارگیری ذمیان: موانع نظری و نیاز عملی
|
علی ناظمیان فرد* |
فردوسی مشهد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه تاریخ ، nazemian@um.ac.ir |
|
چکیده: (2502 مشاهده) |
عباسیان پس از استقرار نظام خود کوشیدند تا از تجربه و مهارت اقوام مختلف قلمرو خویش بهره گیرند و اوضاع را به سمت روالمندی مدیریت کنند. در آن میان، شماری از اهل کتاب که با دولت اسلامی وارد پیمان شده بودند و به اهل ذمه شهرت داشتند، به حیث کاردانی و مهارت میتوانستند در نظام اداری و دیوانی خلافت ایفای نقش کنند. دولت عباسی برای جذب و استخدام این عناصر با چه مانعی روبهرو بود و چگونه به حل آن مبادرت ورزید؟ یافتههای این پژوهش که مبتنی بر روش توصیفی تحلیلی است، نشان میدهد که هر چند مخالفت فقیهان در بهکارگیری ذمیان با نیاز عملی عباسیان در بهرهبرداری از تجارب این عناصر در تقابل بود، اما سرانجام خلفای عباسی با نادیده گرفتن آرای فقیهان، به جذب ذمیان در نظام اداری و دیوانی خود پرداختند تا هم از تجربه و کاردانی آنها بهرهمند شوند و هم میدان را برای فقیهان در همه امور سیاسی باز نگذارند |
|
واژههای کلیدی: اهل ذمه، عباسیان، فقیهان، قاعده نفی سبیل، وزارت |
|
متن کامل [PDF 216 kb]
(1494 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي تاریخ اسلام دریافت: 1396/5/26 | ویرایش نهایی: 1396/6/21 | پذیرش: 1396/5/26 | انتشار: 1396/5/26 | انتشار الکترونیک: 1396/5/26
|
|
|
|