|
واکاوی مفهوم جهاد و مصادیق آن در دورۀ صفویه
|
مظهر ادوای*   ، انور خالندی |
| دانشگاه فردوسی ، m_advay@yahoo.com |
|
|
چکیده: (2679 مشاهده) |
| جهاد در دین مبین اسلام از تکالیفی است که با شرایط خاص و رعایت ضوابط ویژه و کاملاً برنامه‌ریزی شده انجام می‌گیرد و به سبب ماهیت اجتماعی، سیاسی و امنیتی‌اش بدون حضور حاکم اسلامی امکان‌پذیر نیست؛ چنانکه مشروعیت آن منوط به اذن امام معصوم (ع) در عصر خود و فقیه عادل در عصر غیبت است. در دورۀ صفویه نیز جهاد از سوی اکثر فقها در زمان غیبت جایز شمرده نمی‌شد. با وجود این، در تمام دورۀ صفویه جهاد به‌عنوان یک شعار و محرک در جنگ‌ها شناخته می‌شد و مورد استفاده قرار می‌گرفت. از این رو، این مفهوم و مصادیق‌اش در دورۀ صفویه نیاز به بررسی و واکاوی دارد. در نتیجه، این مقاله، حولِ محور این پرسش شکل گرفته که جهاد در دورۀ صفویه در چه معنا و مفهومی به کار رفته و چه مصادیقی داشته است؟ در پاسخ، مقاله این مدعا را طرح می‌کند که با وجود مخالفت اکثر علما و فقهای عصر صفوی، مبنی بر جایز نبودن جهاد در عصر غیبت، شاهان صفوی متناسب با شرایط پیش آمده یا از فقها اذن جهاد می‌گرفتند و یا بدون اذن آنها، با شعار جهاد به نبرد با دشمنان داخلی و خارجی، اعم از مسلمان و غیرمسلمان می‌پرداختند. این پژوهش با تکیه بر رساله‌های فقهی، نامه‌ها، اسناد و منابع تاریخی و با روش توصیفی - تحلیلی سعی در تبیین و واکاوی مفهوم جهاد و مصادیق آن در دورۀ صفویه دارد. |
|
| واژه‌های کلیدی: جهاد، صفویه، واکاوی، مصادیق |
|
|
متن کامل [PDF 9370 kb]
(1191 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي تاریخ اسلام
دریافت: 1396/12/22 | ویرایش نهایی: 1396/12/23 | پذیرش: 1396/12/22 | انتشار: 1396/12/22 | انتشار الکترونیک: 1396/12/22
|
|
|
|
|
|
