|
مزیدیان و نقش آنان در گسترش تمدّن اسلامی
|
سید احمد رضا خضری*   |
| دانشگاه تهران، گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی ، ahmadkhezri@yahoo.com |
|
|
چکیده: (2435 مشاهده) |
مزیدیان یکی از حکومتهای شیعی عراق بودند که در فاصله میان سالهای 350 تا 545 ه.ق برابر با 961 تا 1150م.، بر منطقه حلّه و پیرامون آن فرمان راندند. آنان که شاخهای از اعراب بنیاسد به شمار میآمدند، نخست در محلی بین کوفه و هیت استقرار یافتند و روزگار خود را از طریق دامداری و کشاورزی سپری میساختند؛ تا آنکه در دوره معزّالدوله بویهی، علیبنمزید تحت حمایت بویهیان توانست حکومت مزیدیان را در نواحی یاد شده پدید آورد. پس از علی، هفت تن دیگر از افراد خاندان مزیدی به حکومت دست یافتند و با فراز و فرودهایی تا سال 545 ه.ق بر قلمرو مزیدی فرمان راندند. بیشک بزرگترین و مشهورترین حکمران مزیدی، صدقهبنمنصور بود که همزمان با ظهور خاندان سلجوقی، حکومت مزیدیان را در اختیار داشت. وی که امیری هوشمند بود، با استفاده از اختلافها و درگیریهای بین امرای سلجوقی، شهرهای بصره، کوفه، هیت و تکریت را به زیر فرمان آورد، و شهر حلّه را بنا نهاد و پایتخت خود را بدانجا منتقل ساخت و آن شهر را پایگاهی برای حمایت بیچون و چرا از عالمان و دانشمندان قرار داد و زمینه گسترش بیش از پیش تمدّن اسلامی را فراهم آورد. این مقاله بر آن است که بر اساس روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده از منابع، مآخذ و پژوهشهای تاریخی، در وهله نخست زمینهها و چگونگی ظهور حکومت مزیدی را بررسی و در مرحله بعد نقش آن خاندان را در گسترش فرهنگ و تمدّن اسلامی، به ویژه در دو بخش ادبی و علمی، بیان کند، و آنگاه فعالیتهای آنان را در راستای گسترش تشیّع تبیین نماید.
واژههای کلیدی: مزیدیان، حلّه، عراق، ادب، دانش و فرهنگ، تمدّن اسلامی، تشیّع |
|
| واژههای کلیدی: مزیدیان، حلّه، عراق، ادب، دانش و فرهنگ، تمدّن اسلامی، تشیّع |
|
|
متن کامل [PDF 318 kb]
(1563 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي تاریخ اسلام
دریافت: 1396/6/22 | پذیرش: 1396/6/22 | انتشار: 1396/6/22 | انتشار الکترونیک: 1396/6/22
|
|
|
|
|
|
