|
مطالعه تزئینات گچبری محراب های دوره سلجوقی مسجد ملک کرمان از دیدگاه هنر اسلامی
|
یداله حیدری باباکمال*   ، محمد ابراهیم زارعی ، مریم دهقان ، محسن حاج حسینی |
| بوعلی سینا همدان ، yadolah.heydari@gmail.com |
|
|
چکیده: (2719 مشاهده) |
محراب به عنوان عنصری ارزشی در بناهای مذهبی، همواره کانون توجهات هنرهای تزیینی هنرمندان بوده است. هنرمندان در هر برهه از دوران اسلامی، بهترین عناصر تزئینی (گچبری، آجرکاری، حجاری، کاشیکاری) را برای ساختن و تزئین محرابها با نهایت دقت به کار بردهاند. در طبقه دوم مسجد ملک کرمان، چهار محراب مربوط به نیمه دوم سده پنجم هجری وجود داشته که بقایایی از سه محراب گچبری آن باقی مانده است. محرابهای مذکور از نظر اندازه و ابعاد، تقریباً در یک اندازه ساخته شدهاند و با توجه به این‌که در رابطه با آنها و اهمیت هنر گچبری‌شان تاکنون پژوهش مستقلی صورت نگرفته، مطالعه در این خصوص امری ضروری بهنظر میرسد. پژوهش حاضر، نخستین تلاشی است که در این زمینه، با هدف بررسی نقش‌های گچبری محرابها و سبک هنری به کار رفته در آنها صورت میگیرد. نتایج پژوهش نشان میدهد که شیوۀ گچبری این محرابها بههم شباهت بسیار دارند و فقط از نظر نوع نقش با هم اختلافات جزئی دارند. تزئینات گچبری شامل گل و برگهای اسلیمی، نقش‌های اسلیمیِ دهناژدری، نقش‌های هندسی و خطوط کوفی مُعَقد و مُشجر است. نقش‌های اسلیمی و کتیبههای بهکار رفته در محرابها برخلاف سبکهای دورههای قبل، دارای نوآوری‌هایی است که آنها را بهلحاظ سبک هنری، ممتاز و برجسته می‌سازد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: محراب، مسجد ملک، تزئینات گچبری، دوره سلجوقی، هنر اسلامی |
|
|
متن کامل [PDF 543 kb]
(1119 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي تاریخ اسلام
دریافت: 1396/6/22 | ویرایش نهایی: 1399/7/20 | پذیرش: 1396/6/22 | انتشار: 1396/6/22 | انتشار الکترونیک: 1396/6/22
|
|
|
|
|
|
