|
صورتبندی کارکردی طبقات اجتماعی در سراج الملوک ابوبکر طرطوشی(د. 520 ق)
|
فاطمه احمدوند*    |
| گروه تاریخ و تمدن اسلامی، دانشکده علوم و تحقیقات اسلامی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران ، ahmadvand@isr.ikiu.ac.ir |
|
|
چکیده: (853 مشاهده) |
| ابوبکر طرطوشی فقیه مالکی سدۀ ششم قمری، در سراج الملوک نظریه خود دربارۀ حاکمیت و جامعۀ ایدهآل اسلامی، به‌ویژه ناظر به درک خود از جامعه سنّی‌مذهب مصر در دوران گذار از فاطمیان اسماعیلی را مطرح کرده است. این پژوهش با شیوهای کتابخانهای و روشهای تحلیل تاریخی و تحلیل مضامین و همچنین بهرهمندی از الگوی بحرانشناختی توماس اسپریگنز، کوشیده است صورتبندی طبقات اجتماعی و جایگاه هر یک از آنها را در اندیشۀ طرطوشی بازشناسی کند. طرطوشی صورتبندی طبقات چهارگانۀ ایران باستان را در چارچوبی کلی أخذ کرده، اما از نظر محتوا و کارکرد تغییراتی داده و کوشیده است شرایط عصر خود، از جمله جامعۀ در حال گذار از فاطمیان را به شیوهای نو در آن ترسیم نظری کند. او با قدرت بخشیدن به طبقۀ عالمان، آنان را در جایگاه مشاوران حکمران جانمایی کرده تا در دوران گذار به اقتدار اهل تسنّن یاری رسانند. او کارگزاران را نیز برای کارآمدی روال دولت به شکلی ساختارمند و وظیفهمحور بازتعریف کرده و همچنین با نوعی طبقهانگاری اقلیتهای دینی مسیحی و یهودی (اهل ذمّه)، اقتدار اجتماعی آنان را به نفع انسجام جامعۀ تسنن فرو کاسته است. |
|
| واژه‌های کلیدی: طرطوشی، سراج الملوک، طبقات اجتماعی، عالمان، اهل ذمّه |
|
|
متن کامل [PDF 960 kb]
(151 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تاریخ اسلام/میان رشته ای
دریافت: 1402/4/23 | ویرایش نهایی: 1402/11/2 | پذیرش: 1402/7/10 | انتشار: 1402/7/10 | انتشار الکترونیک: 1402/7/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
