|
بررسی مصادیق جرم و مجازات مجرمان از ابتدای خلافت عباسی تا دوره متوکل
|
فرید صادقی*    ، سعید طاووسی |
| دانشجوی دکترای تاریخ اسلام دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات تهران ، farid.sadeghi92@gmail.com |
|
|
چکیده: (1406 مشاهده) |
با سرنگونی حکومت اموی و استقرار حکومت عباسیان بر جهان اسلام، ساختار قضاء به صورت محسوسی تغییر کرد؛ به‌طوری که به گفتۀ بسیاری از پژوهشگران تاریخ، ساختار حقوقی و قضائی در دورۀ عباسیان شکل منظم‌تر و نوتری نسبت به گذشته به خود گرفت و مصادیق جرم و انواع مجازاتی که برای جرم‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در نظر گرفته می‌شد، به شکل مشخص در این دوره تدوین گردید. بر همین اساس، پژوهش حاضر کوشیده است با تکیه بر شواهد تاریخی ارائه‌شده در منابع کتابخانه‌ای و با رویکرد توصیفی-تحلیلی، به بررسی مروری ساختار قضاء در دورۀ عباسیان و مصادیق جرم و مجازاتی که برای انواع جرم‌ها در نظر گرفته شده بود، بپردازد.
نتایج پژوهش نشان می‌دهد که انواع جرم‌های معیّن مانند قتل، زنا، ارتداد، دزدی و غیره که از زمان پیامبر و خلفای پیشین تعیین شده بود، کم‌وبیش و گاه مستقیماً مورد حکم قرار می‌گرفت، اما مصادیق جرم‌های سیاسی و مجازاتی که برای آن در نظر گرفته شده بود، از شدت و قدرت بیشتری برخوردار بودند. در این راستا ارتباط با علویان، پوشیدن لباس مسلمان توسط اهل ذمه، جاسوسی و پناه دادن به مغضوبان خلیفه، پنهان کردن سلاح در خانه، زیارت قبور اهل بیت و برخی جرایم اقتصادی که در اصل سیاسی نیز بودند، موجب مجازاتی چون حبس، شکنجه، برکناری از قدرت، پرداخت دیه، تبعید، اخراج از سرزمین مسلمانان و گاه قتل و کشتار قبیله‌ای می‌شد. بر همین اساس، فقهای دینی و قضات مورد وثوق خلیفه نیز مشروعیت مجازات‌ها را تعیین می‌کردند.
|
|
| واژه‌های کلیدی: حکومت عباسیان، ساختار قضائی، مصادیق جرم، مجازات مجرمان، متوکل عباسی |
|
|
متن کامل [PDF 481 kb]
(501 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تاریخ اسلام/ عباسیان
دریافت: 1403/6/2 | ویرایش نهایی: 1403/12/13 | پذیرش: 1403/7/10 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1403/10/14 | انتشار: 1403/12/13 | انتشار الکترونیک: 1403/12/13
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
